Nghiệm thu cấp cơ sở đề tài Nghiên cứu khoa học công nghệ cấp tỉnh do Viện Kiến trúc Quốc gia thực hiện(19/10/2022)

Ngày 19/10/2022, Hội đồng khoa học kỹ thuật Viện Kiến trúc Quốc gia tổ chức họp đánh giá, nghiệm thu đề tài khoa học và công nghệ “Nghiên cứu, đề xuất giải pháp phát huy giá trị cảnh quan nổi trội và hình thái tổ chức không gian định cư, sản xuất của một số dân tộc huyện Bắc Quang, Hà Giang”. Đề tài do nhóm nghiên cứu Phòng Nghiên cứu ứng dụng KHCN kiến trúc thuộc Viện Kiến trúc Quốc gia thực hiện. Chủ tịch Hội đồng-Phó Viện trưởng Trịnh Hồng Việt chủ trì cuộc họp.

Toàn cảnh Hội nghị

Báo cáo kết quả thực hiện đề tài với Hội đồng, Chủ nhiệm đề tài ThS.KTS Đỗ Thanh Tùng cho biết, phần báo cáo gồm có 02 nội dung: Đề tài Nghiên cứu khoa học và Dự án sự nghiệp kinh tế về nghiên cứu đề xuất giải pháp phát huy giá trị cảnh quan nổi trội và hình thái tổ chức không gian định cư; Điều tra, khảo sát, đánh giá tại huyện Bắc Quang, tỉnh Hà Giang.

ThS. KTS Nguyễn Quốc Hoàng, thay mặt nhóm nghiên cứu trình bày tổng quan, sự cần thiết, kết quả điều tra, khảo sát và phạm vi nghiên cứu của đề tài. Theo đó, dữ liệu tham khảo xu hướng phát triển đô thị, nông thôn của một số nước trong khu vực và thế giới có điều kiện địa hình, địa thế tương đồng với nội dung của đề tài có thể tham khảo; Phát triển mô hình đô thị có bản sắc kiến trúc nông thôn kế thừa truyền thống Việt Nam, tìm hiểu các bài học kinh nghiệm trên thế giới. Đồng thời nhóm tác giả đưa ra đề xuất giải pháp phát huy giá trị cảnh quan nổi trội của huyện Bắc Quang-Hà Giang.

Để thực hiện đề tài, nhóm nghiên cứu đã khảo sát thực địa tại địa bàn huyện Bắc Quang-Hà Giang, nghiên cứu trên cơ sở lý luận và thực tiễn kết hợp với các đơn vị như Sở Xây dựng, Sở Khoa học công nghệ Hà Giang, Phòng Quản lý kinh tế & Hạ tầng-UBND huyện sở tại. Qua quá trình nghiên cứu, nhóm đã đúc rút một số vấn đề cơ bản, nổi trội của địa phương như: Văn hóa bản địa, vị trí địa lý, địa hình đồi núi, có tới 19 dân tộc đang sinh sống và sinh hoạt trên địa bàn, khí hậu, tài nguyên và khoáng sản,…

Phân tích, đánh giá giá trị cảnh quan nổi trội, nhóm nghiên cứu cho rằng Bắc Quang sở hữu nhiều địa điểm có cảnh quan đẹp, có tiềm năng phát triển du lịch như: Hồ Quang Minh; Di tích lịch sử Cách mạng Tiểu Khu Trọng Con (đã được xếp hạng cấp Quốc gia). Tuy nhiên, các tiềm năng về danh lam, thắng cảnh của Bắc Quang gần như chưa được phát huy để khai thác du lịch, tạo lập diện mạo kiến trúc cảnh quan riêng cho Bắc Quang nhằm chuyển dịch cơ cấu lao động và phát triển kinh tế.

Ngoài ra, huyện Bắc Quang còn một số hạn chế, tồn tại và có xu hướng đánh mất dần bản sắc, tại các xã trong huyện, người Tày và người Dao chiếm đa số ở xen lẫn người Kinh, rất khó nhận biết đặc trưng thành phần dân tộc tại phần lớn địa bàn huyện, chỉ còn mốt số dân tộc sống tập trung như người Pà Thẻn ở xã Tân Lập hay người Cờ Lao ở xã Vĩnh Hảo, điều này đặt ra nhiệm vụ phải gìn giữ, kế thừa và phát huy văn hoá truyền thống có bản sắc cho mỗi cộng đồng dân cư dân tộc thiểu số nơi đây.

Đối với mô hình tổ chức không gian định cư, sản xuất của các dân tộc cụ thể như quy hoạch, kiến trúc công trình, phân tích mối liên hệ, sử dụng nhà ở, các công trình sinh hoạt cộng đồng, các công trình sản xuất và chăn nuôi… được gắn với môi trường, thiên nhiên của các dân tộc vùng huyện Bắc Quang.

Từ những kết quả khảo sát, đánh giá nêu trên, nhóm nghiên cứu rút ra những hạn chế trong công tác phát triển đô thị và nông thôn tại địa phương là: Kiến trúc và quy hoạch đô thị; Kiến trúc và quy hoạch đô thị nông thôn; Vai trò Kiến trúc bản địa trong xây dựng thương hiệu địa phương.

Kết quả nghiên cứu, nhóm đề xuất giải pháp phát huy giá trị cảnh quan của vùng huyện Bắc Quang đó là: “Giải pháp quản lý, phát huy giá trị hình thái chung của cảnh quan; Giải pháp quản lý, thiết kế cảnh quan cho hệ thống đồi núi, thung lũng, mặt nước, cây xanh,..; Giải pháp quản lý, phát huy giá trị Văn hóa vật thể, phi vật thể và những giá trị khác (thủy lợi, thủy sản, khai thác lâm nghiệp và trồng cây công nghiệp…) gắn với từng địa danh cảnh quan của vùng huyện Bắc Quang.

Tại Hội nghị, Các thành viên phản biện, thành viên Hội đồng nghiệm thu đã có những ý kiến đóng góp cho đề tài NCKH và dự án SNKT những điểm cần lưu ý chỉnh sửa để hoàn thiện đề nghị cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Hội đồng khoa học kỹ thuật Viện Kiến trúc Quốc gia đánh giá, ghi nhận nỗ lực của nhóm nghiên cứu trong quá trình thực hiện đề tài, đã hoàn thành đầy đủ các yêu cầu theo đề cương được duyệt. Báo cáo tổng kết có lượng thông tin phong phú, logic, nêu bật bức tranh tổng quan về giá trị cảnh quan nổi trội và hình thái tổ chức không gian định cư, sản xuất của một số dân tộc huyện Bắc Quang-Hà Giang, đồng thời đưa ra được nhiều đề xuất cụ thể, có tính khả thi. Bên cạnh đó, Hội đồng cũng đưa ra nhiều ý kiến sát đáng bổ sung làm rõ nổi bật, bản sắc văn hóa, địa hình, phát triển du lịch giúp các địa phương tại huyện Bắc Quang nói riêng, tỉnh Hà Giang nói chung góp phần phát triển kinh tế – xã hội.

Kết luận Hội nghị, Chủ tịch Hội đồng Trịnh Hồng Việt-Phó Viện trưởng Viện Kiến trúc Quốc gia đề nghị Ban thư ký tiếp thu toàn bộ các góp ý tại Hội nghị. Hội đồng nhất trí nghiệm thu đề tài do nhóm nghiên cứu thực hiện và tiếp tục hoàn thiện theo các ý kiến đóng góp.

Một số hình ảnh tại Hội nghị:

Đức Nguyên